Danh mục sách
Sách mới cập nhật
Thời sự Thần học - Số 68: Khoa học Tôn Giáo
Nguyên tác:
Dịch giả:
Nhà xuất bản: Học viện Đa Minh
Nơi xuất bản:
Năm xuất bản: 2015
Tái bản:
Ngôn ngữ: Tiếng Việt
Đăng nhập để đọc sách này.
TÔN GIÁO là một lãnh vực rộng lớn và có thể được nghiên cứu từ nhiều góc độ. Nhiều vấn đề liên quan đến tôn giáo đã được đề cập trong các số báo Thời sự thần học trước đây, chẳng hạn “Thần học về các tôn giáo”, số 13 (tháng 8 năm 1998); “Đối thoại liên tôn”, số 21 (tháng 9 năm 2000); “Đức tin và tín ngưỡng”, số 62 (tháng 11 năm 2013). Số này chú trọng đến các “Khoa học tôn giáo”. Đây không phải là câu chuyện tương quan giữa “khoa học” và “tôn giáo” (hoặc “khoa học với đức tin”), nhưng là những khoa học nghiên cứu về sự kiện tôn giáo. Thời xưa, dường như chỉ các “chức sắc tôn giáo” mới có thẩm quyền bàn luận chuyện tôn giáo, và giảng đường của họ là các nhà thờ và chùa chiền. Nhưng kể từ thế kỷ XIX, tại các đại học Âu Mỹ, với sự xuất hiện của các “khoa học tôn giáo”, các chuyên gia không hẳn là các chức sắc mà thậm chí có thể là những người không theo một tôn giáo nào. Các khoa học tôn giáo gồm nhiều bộ môn.
Trước khi đi vào nội dung, chúng tôi xin lưu ý về một khó khăn nan giải được đặt ra cho các môn học tôn giáo, liên quan đến định nghĩa từ ngữ. Trong các ngôn ngữ Âu châu, phần lớn chịu ảnh hưởng Kitô giáo, danh từ “religion” vốn được quy chiếu về Thiên Chúa (ordo ad Deum). Tuy nhiên, từ khi mở rộng ra các tôn giáo hoàn cầu, câu định nghĩa ấy cần phải được điều chỉnh lại, xét vì không phải lúc nào Thiên Chúa (hoặc Thượng đế, Đấng Chí Tôn) cũng hiện diện trong các tôn giáo. Không lạ gì mà Michel Despland đã tìm ra 40 định nghĩa về religion trong lịch sử tư tưởng Âu châu[1].
Sang Việt Nam, danh từ religion được dịch là “tôn giáo”, nhưng đôi khi cũng được dịch là “tín ngưỡng”; ngoài ra, tiếng Việt còn một từ tương đương là “đạo”. Thực ra, ba từ ngữ ấy không hoàn toàn đồng nghĩa, bởi vì có những “đạo” không phải là “tôn giáo” (chẳng hạn đạo thờ ông bà). Trong bài viết “Sự giống nhau và khác nhau giữa tôn giáo với tín ngưỡng, giữa tín ngưỡng với mê tín dị đoan và mối quan hệ giữa chúng” của ông Nguyễn Quang Khải, đăng trên mạng của Ban Tôn giáo Chính phủ[2], tôn giáo cần phải có bốn yếu tố cấu thánh: giáo chủ, giáo lý, giáo luật và tín đồ; các tín ngưỡng không hội đủ bốn yếu tố đó. Tuy nhiên, nếu áp dụng tiêu chuẩn này, thì Ấn giáo không phải là “tôn giáo” (vì thiếu giáo chủ, giáo luật), và có lẽ Islam cũng không phải là tôn giáo, bởi vì ông Muhammed không dám tặng cho mình danh hiệu “giáo chủ”. Vấn đề định nghĩa tôn giáo sẽ còn trở lại trong các bài nghiên cứu tiếp theo. Tạm thời, từ “tôn giáo” được sử dụng để dịch từ religion và bao hàm cả “tín ngưỡng” (thí dụ khi nói đến “tự do tôn giáo”).
- LỜI GIỚI THIỆU
- DẪN NHẬP VÀO CÁC KHOA HỌC TÔN GIÁO_Phan Tấn Thành
- TRIẾT HỌC CÁC TÔN GIÁO: NHỮNG KHUÔN MẪU CHÍNH_Andrea Aguti
- HIỆN TƯỢNG LUẬN TÔN GIÁO_Juan Martín Velasco
- XÃ HỘI HỌC TÔN GIÁO: NHÌN LẠI HÀNH TRÌNH_William Mauricio Beltrán Cely
- TỪ TỰ DO TÍN NGƯỠNG ĐẾN THẦN HỌC TỰ DO_Julio L. Martinez, S.J.
- FUNDAMENTALISM_Massimo Introvigne
- TÔN GIÁO VÀ BẠO ĐỘNG: THIÊN CHÚA TAM VỊ, NHÂN LOẠI HỢP NHẤT NIỀM TIN ĐỘC THẦN KITÔ GIÁO BÀI TRỪ BẠO ĐỘNG_Tsth
- CÁCH THẾ XUẤT GIA TRONG VĂN HOÁ VIỆT NAM: TRƯỜNG HỢP XUẤT GIA THEO TƯ TƯỞNG PHẬT GIÁO_PGS.TS. Phan Thị Thu Hiền
Bình luận